ปราชญ์ชุมชน…หมอทำขวัญ นายกฤษดา จันน้อย……

ชื่อ…….นายกฤษฎา……นามสกุล….จันน้อย. วัน/เดือน/ปีเกิด 17 พฤศจิกายน……2498. .อายุ…60…ปี ที่อยู่ บ้านเลขที่ 26 หมู่ที่ 8 ตำบลสองคอน อำเภอฟากท่า จังหวัดอุตรดิตถ์……..บันทึกความรู้ของปราชญ์/ผู้ประสบความสำเร็จด้านอาชีพ
1. ความเป็นมา
มาจากสืบทอดมาจากบรรพบุรุษโดยที่ได้รับการบวชเรียน และเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ได้ฝึกการสวดมนต์ รวมไปถึงการสวดคาถาภาษาบาลี ติดตามการทำขวัญสะเดาะเคราะห์ ปัดเป่าสิ่งอัปมงคล และช่วยให้จิตใจของผู้ที่เศร้าหมองจากอุปสรรคต่างๆ ดีขึ้น โดยต้องใช้คาถาที่ร่ำเรียนมา ท่องบทสวดพิธี ศึกษาพิธีกรรม มาตลอด จนปัจจุบัน
2. กระบวนการ/วิธีการขั้นตอน/เทคนิค/ข้อพึงระวัง ที่ใช้ในการแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาอาชีพ
2.1 รับงานทั่วไป และเมื่อมีงานบุญงานสืบชะตา โดยมีการ่องคาถาระลึกถึงคุณครูบาอาจารย์ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เคารพนับถือ ตั้งจิตอธิษฐานให้แน่วแน่พิธีทำขวัญนาค เป็นการประกอบพิธีพราหมณ์ โดยผู้ที่รู้คัมภีร์ทางศาสนะ เป็นผู้ที่มีจิตใจสะอาดบริสุทธิ์ และเป็นผู้ที่อยู่ในวัยตอนปลาย (ปัจฉิมวัย) หรือผู้สูงอายุ และเป็นที่นับหน้าถือตา เป็นที่เคารพและศรัทธาของชาวบ้านในละแวกนั้น ๆ แต่เดิมผู้ที่ประกอบพิธีทำขวัญนาคมักจะเป็นผู้เฒ่าผู้แก่ที่เป็นเสาหลักของชุมชนหรือหมู่บ้านนั้น ๆ ใครมีเรื่องทุกข์ร้อนใด ๆ ก็ไปหา รวมทั้งเมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย มีงานสำคัญก็มักจะไปปรึกษาหาฤกษ์ยาม เรียกว่าเป็นผู้ทรงไว้ซึ่งภูมิปัญญา
2.2 ขวัญจะใส่ข้าวสาร กล้วย ข้าวต้ม ขนม ธูป เทียน ผ้าผืน แพรวา น้ำอบน้ำหอม ดอกไม้ ใส่ตามยอดบายศรี ฝ้ายผูกแขน (เส้นด้ายนี้กะให้เพียงพอแก่คนที่มาร่วมในงาน ที่เหลือจะเอาไปผูกแขนให้ลูกหลานที่บ้านก็ได้) เทียนฮอบหัว 1 เล่ม เทียนค่าคีง 1 เล่ม (ความยาวช่วงตัว จากเอวถึงไหล่) ไข่ไก่ต้ม เท่าจำนวนผู้จะรับการสู่ขวัญ (ถ้า 3 คน ก็ 3 ฟอง) เทียนมงคลตั้งบนจอม หรือยอดพาขวัญ คายบูชาขวัญให้ใส่ในซวยไว้ที่ยอดบายศรี
2.3 การสู่ขวัญนี้ไม่นิยมทำเฉพาะในวันจมและวันเดือนดับ (ข้างแรม) นอกนั้นไม่ห้าม การสู่ขวัญมักทำในเวลากลางวัน แต่ตอนเย็นหรือกลางคืนก็เห็นมีการทำอยู่ จึงไม่สำคัญเรื่อง กลางวันกลางคืน แต่ให้เริ่มเวลาเป็นมงคลเท่านั้นก็พอ เวลาเป็นมงคลนั้นให้ดูในหมวดว่าด้วย ฤกษ์งามยามดี แล้วให้ถือปฏิบัติตามนั้นอย่างเคร่งครัด
2.4 บอกให้ลูกหลานทุกคนนั่งประณมมือไว้ก่อน จนถึงคำว่า ศรี ศรี… จึงให้จับ พาขวัญ
3. ปัจจัยแห่งความสำเร็จ
มีความศรัทธา และมีใจรักที่จะสืบสานขนบธรรมประเพณี ท้องถิ่น